Wybrane pytania ze skrzynki cz. 14
Hej kochani. Dziś świetnie Wam znana forma - pytania i odpowiedzi. Próbujemy tu sobie odpowiedzieć na Wasze pytania, które zadajecie czy to na blogu czy w wiadomościach.
Zapraszam na koleją dawkę wiedzy!
53. Czy znasz jakieś publikacje dotyczące północnej Polski?
Oczywiście. Wydaje mi się wręcz, że ostatnio wychodzą książki skupione na północy Polski i ciężko znaleźć coś o innych rejonach. Zacznę może od tych najbardziej wartościowych pod kątem merytorycznym.
"Rok obrzędowy na Pomorzu" to niezwykle cenna książka, która pierwszy raz wyszła drukiem w 1933 roku, jeśli się nie mylę. Została napisana przez wybitną, polską etnograf. Niestety nie wszystkie dane mogą być współmierne, gdyż kwestionariusze wypełniała raczej klasa "wyższa".
"Rzeczywistość mityczna Słowian Północno - Zachodnich i jej materialne wyobrażenia" to doskonała, zeszłoroczna monografia Pana Szczepanika z zakresu archeologii. Mamy tutaj teorię, podstawy mitologiczne w kształtowaniu przestrzennym i interpretacje wyobrażeń mitycznych na przedmiotach i w przestrzeni. Po stokroć polecam. Pełna recenzja:
https://pijanamorana.blogspot.com/2020/12/rzeczywistosc-mityczna-sowian-ponocno.html
"Mity kult i rytuał o duchowości nadbałtyckich Słowian" to książka znanego, polskiego archeologa, Pana Kajkowskiego. Jest to zbiór arcyciekawych artykułów i ponadto jest łatwostrawna. Moim zdaniem trafi do każdego czytelnika, włączając w to osoby, które męczą książki naukowe. Coś więcej o pozycji:
https://pijanamorana.blogspot.com/2020/03/mity-kult-i-rytua-recenzja.html
Kolejną Jego pozycją jest "Obrzędowość religijna Pomorzan we wczesnym średniowieczu". Następna doskonała monografia archeologiczna. Autor pisze, oraz wysnuwa wnioski na temat duchowości Słowian na podstawie badań wykopaliskowych jak i dokumentacji o nich zgromadzonych na przestrzeni dziejów. Zakres zainteresowania jest dość duży. Książka zarysowuje ogólną problematykę religii, omawia wygląd ośrodków kultowych ze Szczecinem, Wolinem i Gdańskiem na czele, wymienia grody kultowe, rzeźby, amulety i wytwory rzemieślnicze mogące objawiać znaczenie symboliczne, prowadzi klasyfikację ofiar, a także trąca zagadnienie obrzędowości na podstawie analizy działań abstrakcyjnych przy różnych czynnościach. Od pochówków po składanie tak zwanych skarbów w ziemi. W szeroki sposób komentuje również historyczny temat tabu, czyli ofiary z ludzi. Bardzo wyczerpująca i kompleksowa. Pełna recenzja:
https://pijanamorana.blogspot.com/2019/10/obrzedowosc-religijna-pomorzan-we.html. Warto zajrzeć też do "Religia Pomorzan we wczesnym średniowieczu", współautorstwa z Panem Kuczkowskim.
Ponad to książkami starszymi, ale też godnymi uwagi są między innymi "Wierzenia pogańskie na pomorzu wschodnim w starożytności i we wczesnym średniowieczu" Pana Jana Łuki, "Wczesnośredniowieczna przestrzeń sakralna "in Culmine" na Pomorzu Nadwiślańskim" Chudziaka, "Frazeologia kaszubska wierzenia i zwyczaje na tle porównawczym" Tredera i "Materiały Sesji Naukowej. Świat bajek baśni i legend kaszubskich", zbiorowe.
Mniej merytorycznie, ale też ciekawie:
"Przeznaczona" to ciekawy tomik polsko-kaszubskiej poezji. Pełna recenzja:
https://pijanamorana.blogspot.com/2020/10/przeznaczona-recenzja.html
"Czarownice z Pomorza i Kujaw" to publikacja trochę "obok" tematu Słowian, (wiadomo, polowania na wiedźmy to schyłek średniowiecza), niemniej jeśli interesuje Was synkretyzm, oraz zabobony, to jak najbardziej powinna Was zainteresować, szczególnie że zawiera cenne fragmenty z kronik miejskich i procesów o czary.
"Magia ludowa z Pomorza i Kujaw" Koprowskiej - Głowackiej to w sumie średnia książka. Warsztat autorki nie jest najlepszy, a dzieła zniszczenia dokonuje fakt, iż nie ma ona ugruntowanej wiedzy, więc wyszła z tego dziwna mieszanka wiedzy historycznej, naukowej, etnograficznej oraz wicca. Dla cierpliwych i dobrze zorientowanych
"Kociewskie demony ludowe" (Zacharek N.) to cienka książeczka z pięknymi ilustracjami. Zdecydowany przerost formy nad treścią, ale jak kogoś interesuje demonologia - to czemu nie, szczególnie jeśli mieszkacie w okolicy. Podobną, również komercyjną, kolorową publikacją jest "Bestiariusz pomorski".
To oczywiście kropla w morzu literatury, jeśli coś mi się przypomni, pewnie dopiszę.
54. Czy znasz jakieś publikacje o Babie Jadze?
Jasne. W zeszłym roku wyszła świetna publikacja "Baba Jaga tajemnicza postać słowiańskiego folkloru. Zdecydowanie wyczerpuje temat. Pełna recenzja:
https://pijanamorana.blogspot.com/2021/04/baba-jaga-tajemnicza-postac.html. Jeśli szukacie czegoś zwięźlejszego to polecam artykuły Pani Dziel "Baba Jaga – bogini czy wiejska znachorka? O różnych spojrzeniach na wierzenia Słowian" i "Baba Jaga jako realizacja archetypu dzikiej kobiety na przykładzie baśni polskich".
55. Czy mogłabyś polecić jakąś publikację o symbolach słowiańskich?
Ogólnej publikacji nie znam, choć pojedyncze artykuły na ten temat już się pojawiały, choćby w magazynie "Gniazdo" ( Ręce Swaroga. Germańska symbolika w służbie słowiańskiego rodzimowierstwa, 2019. Inna koncepcja na stronie RKP https://rkp.org.pl/model-swiata). Szerzej o zdobnictwie etnograficznym możemy coś niecoś znaleźć w 3-tomowym dziele Moszyńskiego - "Kultura ludowa Słowian", oraz u Buko (Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej). Sama o symbolach słowiańskich też już pisałam w poniższym artykule:
https://pijanamorana.blogspot.com/2020/01/symbole-sowian.html
55. Czy znasz jakieś filmy o tematyce słowiańskiej?
Tak, pisałam o filmach słowiańskich:
https://pijanamorana.blogspot.com/2019/06/sowianie-w-popkulturze-cz2.html
Dziwnym, acz ciekawym filmem jest też rosyjska superprodukcja, "Legenda o Kolovracie" o walce Rusinów z przeważającymi siłami mongolskimi (XIII w.). Takie słowiańskie, całkiem niezłe "300". Ciekawostka: muzykę skomponował lider System of a Down.
Netflix również nie próżnował ostatnimi czasy. Dzięki platformie dostaliśmy świetną animację "Kajko i Kokosz", autorski serial "Wiedźmin", autorskie anime "Wiedźmin" i szykujemy się na premierę słowiańskiego serialu "Axis mundi". Zobaczymy co im wyjdzie :).
To wszystko na dzisiaj. Zachęcam do dyskusji i zadawania kolejnych pytań. Do zobaczenia na blogu!
Komentarze
Prześlij komentarz